TAJUK 5 – PENILAIAN RISIKO

Penilaian Risiko Bencana

Menjalankan penilaian risiko bencana sebelum memulakan projek bukan sekadar satu langkah berjaga-jaga, malah ia adalah keperluan penting bagi menjamin keselamatan penghuni dan kelangsungan projek. Risiko bencana seperti banjir, tanah runtuh, kebakaran dan ribut boleh memberi kesan besar terhadap kos, jadual pembinaan dan keselamatan struktur. Justeru, pemahaman awal serta tindakan proaktif perlu diambil bermula dari peringkat perancangan.

1.      Jenis Risiko Bencana

1. Banjir – biasanya berlaku di kawasan rendah atau berhampiran sungai.
2. Tanah runtuh – sering terjadi di kawasan berbukit atau dengan tanah yang longgar.
3. Kebakaran – berpunca daripada pemasangan elektrik yang tidak selamat atau bahan mudah terbakar.
4. Ribut – boleh menyebabkan kerosakan struktur, terutama apabila angin kencang dan hujan lebat melanda.

2.      Proses Penilaian Risiko

Penilaian perlu dilaksanakan seawal mungkin – sebaiknya di fasa perancangan projek. Ini bagi mengenal pasti ancaman yang boleh mengganggu struktur binaan dan keselamatan penghuni. Antara langkah-langkah utama yang boleh diambil adalah:

1. Kajian Tapak – Bekerjasama dengan jurutera bertauliah serta pihak berkuasa tempatan untuk mendapatkan maklumat tepat mengenai risiko geoteknikal dan persekitaran.
2. Sumber Agensi – Gunakan peta risiko bencana daripada Jabatan Mineral dan Geosains Malaysia (JMG), Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) serta sumber berautoriti lain untuk mengenal pasti kawasan berisiko.

3.      Analisis dan Strategi Mitigasi – Apabila risiko telah dikenalpasti, kontraktor harus mula merancang langkah mitigasi yang bersesuaian dengan kawasan dan jenis risiko. Contohnya:

1. Banjir: Sediakan sistem saliran yang cekap dan naikkan aras lantai bangunan melebihi paras banjir tertinggi yang pernah dicatatkan.
   1. Tanah runtuh: Bina tembok penahan, gunakan teknik penstabilan tanah dan elakkan kerja pemotongan cerun secara mendadak.
   1. Kebakaran: Gunakan bahan binaan tahan api, pasang sistem penggera kebakaran dan sediakan alat pemadam api di lokasi strategik.
   1. Ribut: Pastikan reka bentuk struktur tahan angin dan gunakan bahan berkualiti tinggi yang diuji ketahanannya.

Langkah mitigasi ini boleh dirancang dari fasa reka bentuk projek dan mesti disesuaikan dengan piawaian keselamatan dan peraturan tempatan agar mendapat kelulusan serta mengelakkan komplikasi perundangan.

4.      Kepentingan Mengurus Risiko – Tindakan awal dan terancang dalam menilai dan mengurus risiko bencana memberi banyak manfaat. Antaranya:

1. Melindungi Keselamatan – Risiko kecederaan dan kehilangan nyawa dapat diminimumkan.
2. Meningkatkan Nilai Hartanah – Projek yang selamat lebih dipercayai dan mempunyai nilai pasaran lebih tinggi.
3. Membina Keyakinan Pemilik Rumah– Apabila pemilik rumah melihat kesungguhan kontraktor dalam aspek keselamatan, keyakinan mereka akan meningkat terhadap profesionalisme syarikat.

Penilaian risiko bencana adalah satu bentuk tanggungjawab sosial dan profesional yang perlu digalas oleh setiap kontraktor. Ia bukan sahaja melindungi kepentingan pemilik rumah, malah melambangkan komitmen kontraktor terhadap pembinaan yang mampan dan selamat.

Kontraktor disarankan untuk sentiasa mendapatkan nasihat pakar serta merujuk pihak berkuasa berkaitan agar setiap langkah mitigasi yang diambil menepati piawaian industri serta memberi hasil jangka panjang yang berimpak tinggi.